Lead the Change: hoe Kultlab festivals inzet als proeftuin voor verandering

Een steen in beweging

Rob vergelijkt verduurzamen met het duwen van een enorme ronde steen. In het begin kost het ontzettend veel energie om beweging te krijgen. Maar als de steen eenmaal rolt, gaat het steeds makkelijker. “Het gaat erom dat je die eerste stap durft te zetten,” zegt hij. “Daarna gaat het vaak een stuk soepeler.”

Voor Rob persoonlijk begon die beweging toen hij tijdens zijn werk als producent voor het eerst met duurzaamheid te maken kreeg. “Dat raakte me. Ik voelde opeens: hier kan ik écht verschil maken. Dat gaf me een soort extra zingeving. Met festivals kun je letterlijk duizenden mensen op een evenement laten zien dat het ook anders kan. Dat idee motiveert me nog steeds.”

Festivals zijn volgens hem bovendien een unieke proeftuin. “Bezoekers stappen uit hun dagelijkse patroon. Juist dan staan ze open voor nieuwe ervaringen. Een festival kan zo niet alleen een beleving zijn, maar ook een plek waar mensen iets meenemen dat hun kijk op de wereld verandert.”

‍

Water en reizen: logistiek slimmer én duurzamer

Een festivalterrein is een tijdelijke kleine stad. Duizenden mensen willen douchen, naar het toilet en zich verplaatsen. Dat vraagt veel water en transport. “Tot voor kort pompten we overal schoon drinkwater naartoe. Terwijl dat helemaal niet nodig is. Voor douches en toiletten gebruiken we nu steeds vaker oppervlakte- of grijs water. Dat is beter voor de schaarse drinkwatervoorraad én makkelijker in de uitvoering,” legt Rob uit. Dit gebeurt altijd in overleg met natuurbeheerders en uitsluitend na zorgvuldige goedkeuring.

Ook het reizen van bezoekers is een grote uitdaging, zeker bij een festival als Wildeburg, dat ver weg van een treinstation ligt. In plaats van streng te sturen, probeert Kultlab duurzame keuzes aantrekkelijk te maken. Zo rijden er pendelbussen met een bagageaanhanger, waardoor je niet hoeft te sjouwen. En bezoekers worden aangemoedigd om samen te rijden. “Dat is goedkoper en gezelliger, en toevallig ook duurzamer. We willen niet belerend zijn, maar laten zien dat het anders én leuker kan.”

‍

Afval als grondstof

Iedereen die wel eens een campingfestival bezocht, kent het beeld van achtergelaten tenten en stoelen. Kultlab besloot dit om te draaien. In samenwerking met Decathlon startten ze de 'No Tent Left Behind'-actie, waarmee ze meer dan 200 tenten inzamelden. Degelijke exemplaren kregen een schoonmaakbeurt en een tweede leven in de winkel. Tentdoeken die niet meer bruikbaar waren, gingen naar Studio Haering, die er tassen van maakte.

“Zo maak je van een probleem een kans,” zegt Rob. “Bezoekers zien dat spullen waarde hebben, ook als ze niet meer bruikbaar lijken. Je verandert letterlijk de mindset: materiaal is na gebruik geen afval, maar een nieuw begin.”

‍

Stap voor stap vooruit

Verduurzamen gaat niet in een rechte lijn. Soms werkt een pilot niet zoals gehoopt. Een statiegeldsysteem voor afvalzakken leverde bijvoorbeeld minder resultaat op dan verwacht. “Ik leer soms meer van falen dan van succes,” vertelt Rob. “Het laat zien waar de weerstand zit en hoe je het de volgende keer beter kunt doen.”

Hij gebruikt vaak het zogenoemde stretch-stressmodel. “In je comfortzone leer je weinig. In je stretchzone word je uitgedaagd en maak je vooruitgang. Maar als je te ver gaat, beland je in de stresszone en haken mensen af. De kunst is om stappen te zetten die spannend genoeg zijn om te leren, maar klein genoeg om mee te nemen.”

‍

Duurzaamheid doe je samen

Duurzaamheid is volgens Rob bovendien altijd een kwestie van samenwerking. Niet alleen met collega’s, maar ook met leveranciers, partners en bezoekers. Een mooi voorbeeld was de samenwerking met Oxfam Novib, die tijdens een festival bezoekers bewust maakte van mondiale vraagstukken. ‍

“Het laat zien dat duurzaamheid breder is dan CO₂. Het gaat ook over rechtvaardigheid, bewustwording en verbinding. Dat maakt het krachtig en menselijk.”

Om hun werk concreet te steunen, is het verzamelde statiegeld volledig aan Oxfam Novib gedoneerd.

‍

De les voor ondernemers

Voor Rob is de parallel met het MKB duidelijk. “Ondernemers hebben net als festivals beperkte middelen en veel druk van buitenaf. Maar juist daar liggen kansen. Je hoeft niet alles perfect te doen, om het goed te doen. Kijk wat nu al kan, samen met je team en je leveranciers. Begin klein, leer van wat werkt en durf te experimenteren. Uiteindelijk gaat het erom dat je stap voor stap toekomstbestendig wordt.”

‍

Rob’s tip:

“Wacht niet tot je het perfecte plan hebt. Kijk welke stap je vandaag al kunt zetten. Hoe klein ook, het brengt beweging op gang. En hoe meer beweging er komt, hoe makkelijker de bal blijft rollen.”

‍

Net zoals Kultlab festivals inzet om te experimenteren, leren en verduurzamen, kun jij de duurzaamheid van je bedrijf meten en verbeteren. Maak je voetafdruk zichtbaar, zet stappen vooruit en bouw aan een toekomstbestendig bedrijf.

Plan een vrijblijvende demo en ontdek hoe jij een duurzame toekomst vormgeeft voor je bedrijf en de wereld om je heen.